Τα ποτάμια πίσω δεν γυρνούν
Αχελώος και Ασωπός. Οι ιστορίες είναι γενικά γνωστές και το τελευταίο χρονικό διάστημα ξαναβρίσκονται στο επίκεντρο. Δύο διαφορετικές περιπτώσεις υδατικών συστημάτων, που μοιάζουν ωστόσο αρκετά. Στο πρώτο επιχειρείται εδώ και καιρό η εκτροπή του, ενώ το δεύτερο είναι εδώ και χρόνια ο υποδοχέας ανεξέλεγκτων αποβλήτων από τις γύρω βιομηχανίες και άλλες δραστηριότητες.
Κοινός παρανομαστής και στις δύο περιπτώσεις ωστόσο, είναι το «σύγχρονο» μοντέλο ανάπτυξης, που βασίζεται στην υπερεκμετάλλευση των διαθέσιμων πόρων και στην οικονομική μεγέθυνση με κάθε κόστος περιβαλλοντικό και κοινωνικό. Πολιτική που ακολουθήθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια και που συνεχίζει να υιοθετείται και σήμερα από την κυβέρνηση της Ν.Δ., η οποία με προεξάρχοντα τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ έχει αναγάγει την περιβαλλοντική πολιτική στο πιο σύντομο ανέκδοτο.
Η περίπτωση του Αχελώου είναι χαρακτηριστική για τον τρόπο διαχείρισης των υδάτων. Καμία σοβαρή επιστημονική μελέτη δεν υποστηρίζει την εκτροπή του και όλες οι προσπάθειες του υπουργείου έχουν ακυρωθεί από το ΣτΕ, ενώ την ίδια στιγμή το έργο δεν χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. και εκκρεμεί η απόρριψή του από το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Παρόλο που τα «φαραωνικά» έργα και παρεμβάσεις παρόμοιας κλίμακας έχουν αποδειχτεί ,παγκοσμίως, περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά επιζήμια, ο υπερήφανος για την προώθηση αυτού του έργου υπουργός επιμένει στην υλοποίησή του.
Η περίπτωση του Ασωπού είναι χαρακτηριστική της άναρχης χωροταξίας των βιομηχανικών μονάδων, της ανεξέλεγκτης απόθεσης επεξεργασμένων και μη λυμάτων σε αυτόν, αλλά και της έλλειψης ελεγκτικών μηχανισμών και προδιαγραφών από την πλευρά του κράτους. Η εκπόνηση μελέτης για την διάσωση του Ασωπού έχει μείνει στα χαρτιά, ενώ η ρύπανση των υπόγειων υδάτων υποβαθμίζει την ποιότητα του νερού με άμεσες δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της περιοχής και της καταστροφής του τοπικού περιβάλλοντος. Μιας περιοχής που εκτός των άλλων, έχει έντονο οικολογικό ενδιαφέρον μιας και είναι προστατευόμενος υδροβιότοπος ενταγμένος στο δίκτυο NATURA 2000.
Ωστόσο, οι προτάσεις και οι λύσεις για έναν αειφορικό σχεδιασμό υπάρχουν μερικές εκ των οποίων είναι άμεσες και συγκεκριμένες.
Ολοκληρωμένη προσέγγιση της διαχείρισης των υδάτων που θα περιλαμβάνει τόσο την ποσοτική, όσο και την ποιοτική διάσταση και θα βασίζεται στη σύνταξη ενιαίων διαχειριστικών σχεδίων σε κλίμακα υδρογραφικών λεκανών απορροής, λαμβάνοντας υπόψη και την αλληλεπίδραση μεταξύ επιφανειακών και υπογείων υδάτων.
Κοινωνικο-οικονομική θεώρηση στη διαχείριση υδατικών πόρων, όπου θα περιλαμβάνει μέτρα για την ενδυνάμωση της κοινωνικής συμμετοχής στη διαχείριση των υδατικών πόρων.
Προστασία από επικίνδυνες ουσίες με επιβολή ανώτατων ορίων στις εκπομπές, παράλληλα με την επίτευξη ποσοτικών στόχων ως προς την περιεκτικότητα τους στους υδάτινους αποδέκτες και τη συστηματική παρακολούθηση των συγκεντρώσεων.
Έργα επιδιόρθωσης της περιβαλλοντικής ζημιάς που έχει υποστεί το υδατικό σύστημα, όπου έχει διαπιστωθεί υψηλή ρύπανση επιφανειακών-υπογείων υδάτων, όπως η περιοχή Ασωπού.
Όλα αυτά που γίνονται και άλλα που δεν γίνονται, όπως αναφέρθηκαν παραπάνω, αναδεικνύουν δυστυχώς την καταστροφική και εγκληματική «περιβαλλοντική» πολιτική της κυβέρνησης έχοντας αναδείξει ταυτόχρονα και τα όρια αυτής της νεοφιλελεύθερης «ανάπτυξης», που έχει ως στόχο αποκλειστικά και μόνο το κέρδος. Για τον λόγο αυτό είναι επιτακτικός ο οικολογικός μετασχηματισμός της παραγωγής και ανάπτυξης, αλλά και γενικότερα της κοινωνίας.
Ο χώρος της ανανεωτικής, ριζοσπαστικής και οικολογικής Αριστεράς που ευελπιστούμε να εκφράσουμε και εκφράζουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό, έχει από καιρό φέρει στην προτεραιότητα των παρεμβάσεων και θέσεών του αυτά τα ζητήματα. Κινήσεις πολιτών και περιβαλλοντικές οργανώσεις έχουν βρεθεί στο προσκήνιο αναδεικνύοντας προβλήματα και η από κοινού συνεργασία μας δημιουργεί ένα αισιόδοξο περιβάλλον όπου «τα ποτάμια δεν θα γυρίζουν πίσω πια».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Αυγή στις 24/4/09.